Je begint enthousiast met een bedrijf. Het liefst wil je alleen maar ondernemen, plannen maken en groeien. Nadenken over wat er mis kan gaan of wat de afspraken zijn als je wilt investeren, een nieuwe financiering wilt aantrekken of verkopen, schuif je voor je uit. Toch is het goed om hier bij aanvang concrete afspraken over te maken: hoe ga je als aandeelhouders samenwerken in een bestaand bedrijf als er nieuwe aandeelhouders bijkomen en je op termijn misschien weer afscheid neemt van elkaar? Wat zijn de voorwaarden? En vooral: hoe zorg je dat je eigen positie als oprichter goed geborgd is?
Clausule met meesleeprecht
Neem de casus van de ecosupermarktketen Marqt. In het kader van financiële problemen zijn de aandeelhouders gaan nadenken over een exit: de verkoop van het bedrijf aan een derde partij. De afspraak was als volgt: als een aandeelhouder of een groep aandeelhouders met meer dan 50% van de aandelen vóór 1 oktober 2019 een koper zou vinden, kon hij de overige aandeelhouders dwingen mee te verkopen. Dit werd aangeduid als het basis meesleep– of drag along recht. Bij het niet vinden van een koper voor deze datum kon een van de financierende aandeelhouders de overige aandeelhouders dwingen hun aandelen mee te verkopen aan de gevonden derde partij. Dit werd het Post 1 oktober meesleep- of drag along recht genoemd.
Founders moeten hun aandelen verkopen
Een aantal financiers van Marqt waaronder Triodos vonden in Ekoplaza een serieuze kandidaat die een finaal en onvoorwaardelijk bod heeft gedaan. De deadline voor het uitbrengen van een bod was in de algemene vergadering van Marqt een aantal keren uitgesteld, uiteindelijk naar 4 oktober 2019. De oprichters van Marqt, de founders, waren tegelijkertijd bezig met een bieding maar hebben de deadline van 4 oktober niet gehaald. Een van de financierende aandeelhouders oefende vervolgens zijn Post 1 oktober meesleeprecht uit met als gevolg dat Marqt nu overgaat in de handen van Ekoplaza. De founders vinden het zeer teleurstellend dat zij hun bod, dat zij het beste achten voor hun bedrijf, personeel, leveranciers en klanten, niet meer kunnen formaliseren en willen hun aandelen niet verkopen. Maar volgens de rechter in kort geding hebben zij hun kans gehad en biedt de overeenkomst voldoende juridische basis om de overdracht af te dwingen.
Ondernemingskamer laat transactie doorgaan
De gang naar de Ondernemingskamer bood evenmin soelaas voor de founders. De Ondernemingskamer weigert de transactie te blokkeren zoals de founders hadden gevraagd. Van wanbeleid is bij Marqt volgens de Ondernemingskamer geen sprake. Als de Ondernemingskamer ervoor had gekozen de overdraagbaarheid van de Marqt-aandelen tijdelijk te schorsen, had het kort gedingvonnis ‘feitelijk zijn werking’ ontzegd. Van de ‘uitzonderlijke en zwaarwegende omstandigheden’ die daarvoor noodzakelijk zijn, is nu geen sprake.
Samenwerken is maatwerk
Een interessante casus. Door het afspreken van een matchingsrecht, het recht om het bod van een derde te mogen evenaren, hadden de founders de gang naar de rechter eventueel kunnen voorkomen. Ook andere afspraken zijn bij drag along-bepalingen van belang. Zoals na welke periode kan het drag along-recht worden uitgeoefend, welk percentage van de aandeelhouders kan de overige aandeelhouders dwingen mee te verkopen, mag er aan een gelieerde partij verkocht worden etc.
Wij denken graag mee
Ook bij Treble hebben we het afgelopen jaar aan meerdere transacties gewerkt waarin we afspraken hebben gemaakt tussen investeerders en founders. Door onze ervaring en expertise met dit soort transacties begrijpen wij de verschillende belangen van alle betrokkenen. Over het structureren van dergelijke afspraken denken we dan ook graag mee.